Menu
  1. Chính trị
  2. Văn hóa
  3. Nghệ thuật
  4. Giải trí
  5. Du lịch
  6. Thể thao
  7. Gia đình
  8. Kinh tế
  9. Ẩm thực
  10. Đời sống
  11. Nhịp sống số
  12. Pháp luật
  13. Thế giới

Chính trị

28 Tháng Ba 2024

Quy định hạn chế sử dụng hình ảnh diễn viên uống rượu, bia: Không hạn chế sự sáng tạo của những người làm nghệ thuật

Thứ Hai 02/03/2020 | 10:58 GMT+7

VHO- Chính phủ vừa ban hành Nghị định số 24/2020/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều của Luật Phòng, chống tác hại của rượu, bia; có hiệu lực từ ngày 24.2. Xung quanh quy định này, nhiều nghệ sĩ, đạo diễn đã tỏ ra đồng tình…

 Cảnh trong phim "Sinh tử"

Tuy nhiên cũng có không ít nghệ sĩ lại cho rằng với quy định này, người làm nghệ thuật sẽ khó sáng tạo, khó thể hiện được cuộc đời thực của nhân vật trong tác phẩm, nhất là tác phẩm điện ảnh.

Diễn viên được uống rượu, bia trong các trường hợp đặc thù

Tại Điểm a Khoản 1 Điều 4 của Nghị định trên quy định, “Việc sử dụng hình ảnh diễn viên uống rượu, bia trong tác phẩm điện ảnh, sân khấu, truyền hình phải đảm bảo các yêu cầu sau: Không thể hiện các hành vi bị nghiêm cấm được quy định tại Điều 5, hành vi uống rượu, bia ở các địa điểm được quy định tại Điều 10, hành vi bán rượu, bia ở các địa điểm được quy định tại Điều 10 Luật Phòng, chống tác hại của rượu, bia hoặc hành vi uống rượu, bia trong tác phẩm sân khấu, điện ảnh, truyền hình dành cho người dưới 18 tuổi; trừ trường hợp nhằm phê phán, lên án các hành vi này”.

Đối với quy định này thì trong tác phẩm điện ảnh, sân khấu, truyền hình, hình ảnh diễn viên uống rượu, bia được điều chỉnh theo các hành vi bị luật cấm trong đời thực. Cụ thể, tại Điều 5 Luật Phòng, chống tác hại của rượu, bia quy định các hành vi bị cấm như: Xúi giục, kích động, lôi kéo, ép buộc người khác uống rượu, bia; Người chưa đủ 18 tuổi uống rượu, bia; Bán, cung cấp rượu, bia cho người chưa đủ 18 tuổi; Quảng cáo rượu có nồng độ cồn từ 150 trở lên; Kinh doanh rượu không có giấy phép hoặc không đăng ký; Bán rượu, bia bằng máy bán hàng tự động;… thì trong điện ảnh, sân khấu, truyền hình cũng không được phép xuất hiện các hành vi này.

Như vậy có thể hiểu, trong quy định nói trên, diễn viên được uống rượu, bia trong trường hợp nhằm phê phán, lên án các hành vi này. Ngoài ra, tại Điểm c Khoản 1 Điều 4 có thêm quy định đặc thù với việc tác phẩm cần thiết phải sử dụng hình ảnh diễn viên uống rượu, bia nhằm mục đích nghệ thuật. Theo Nghị định 24, việc sử dụng hình ảnh diễn viên uống rượu, bia nhằm mục đích nghệ thuật chỉ được thực hiện trong trường hợp cần thiết để khắc họa hình tượng nhân vật lịch sử hoặc tái hiện một giai đoạn lịch sử nhất định hoặc phê phán, lên án hành vi uống rượu, bia. Và việc sử dụng hình ảnh diễn viên uống rượu, bia nhằm mục đích nghệ thuật ngoài các trường hợp quy định tại Điều nêu trên phải được cơ quan có thẩm quyền duyệt phim chấp thuận, trên cơ sở đề nghị của Hội đồng thẩm định phim theo quy định của Luật Điện ảnh hoặc được cơ quan có thẩm quyền cấp phép tổ chức biểu diễn nghệ thuật chấp thuận theo quy định.

Bó hẹp sự sáng tạo?

Theo đạo diễn Phan Đăng Di, trong Nghị định 24 chỉ cho phép được sử dụng cho trường hợp phê phán, lên án các hành vi uống rượu, bia… tuy nhiên, trong phim ảnh có nhiều cảnh rất thông thường, không phải nhằm mục đích phê phán, nhưng nó cần thiết. “Ví dụ muốn thể hiện cảnh đám cưới làng quê trong bối cảnh ngày xưa, thì đương nhiên phải có cảnh uống rượu, như vậy chẳng lẽ mình lại cắt hết đi các phân đoạn đó thì vô tình vì luật quy định mà phải bỏ đi cái hiện thực thời xưa? Tương tự, khi đôi tân hôn uống chén rượu thì cũng là phong tục, nhưng nó không nằm trong quy định được phép theo Nghị định, thì lẽ nào cũng không được dùng?”. Đạo diễn Phan Đăng Di cũng cho rằng tất nhiên bây giờ không ai muốn làm phim để khuyến khích việc uống rượu, nhưng phải nhìn nhận uống rượu là một hiện thực cuộc sống mà chúng ta đã trải qua thời gian dài, nên không thể không miêu tả được.

“Nghị định quy định quá chặt và phần nào đó hạn chế sự sáng tạo của những người làm nghệ thuật. Tôi nghĩ các quy định về hạn chế cảnh diễn viên uống rượu, bia trong phim thì chỉ nên giới hạn độ tuổi hay thời lượng có các cảnh rượu, bia. Có rất nhiều hình thức để tuyên truyền tác hại của rượu, bia chứ ngăn cấm miêu tả trong phim thì khó cho những người hoạt động nghệ thuật”, nam đạo diễn nói. Cùng quan điểm này, diễn viên Quang Thảo bày tỏ, nếu chúng ta tự quy định với nhau uống rượu, bia hay hút thuốc không thuộc hành vi thể hiện cảm xúc và đặc trưng con người, thì đương nhiên chúng ta sẽ loại trừ nó ra rất nhẹ nhàng thôi. “Nhưng ví dụ muốn miêu tả một tay giang hồ, trước đây đạo diễn sẽ cho nhân vật đó ăn mặc bụi bặm, phì phèo khói thuốc, say xỉn,… đó là những biểu hiện đặc trưng thành phần xã hội mà chúng ta muốn miêu tả, còn bây giờ loại trừ ra, dùng cách diễn tả khác, “chùi” hết các biểu hiện đặc trưng này khi đưa nhân vật vào tác phẩm thì liệu có thể hiện được chức năng của nghệ thuật là đem đến cái nhìn tốt hơn cho cuộc đời hay không, nên tôi nghĩ cần phải cân nhắc”, Quang Thảo phân tích. Cũng theo anh, “nếu chúng ta nghĩ rằng cấm những yếu tố này trong các tác phẩm nghệ thuật và coi đó là biện pháp giáo dục xã hội tốt thì tôi nghĩ điều đó là chưa hẳn, nó chỉ là góc nhìn của một vài cá nhân, chứ không phải là biện pháp, bởi anh muốn chỉ cho người ta đó là cái xấu thì anh phải cho họ biết cái xấu đó như thế nào chứ không phải giấu đi hết”.

Cần sự linh hoạt và thấu hiểu của hội đồng duyệt

Trong khi đó đạo diễn, NSƯT Đặng Lưu Việt Bảo lại có cái nhìn khác: “Tôi cho rằng quy định này không có gì gọi là hạn chế sáng tạo. Như trước đây luật không cấm thì chúng ta cứ thoải mái quay. Ví dụ một diễn viên trong vai bạo hành thì cần phải uống rượu rồi về đánh đập vợ con… Còn bây giờ không nhất thiết phải để cho diễn viên nốc rượu, bia. Từ trước đến nay tôi không bao giờ cổ xúy cho những cảnh tả thực như vậy vì nó không cần thiết và mang lại hiệu ứng không tốt với người xem. Chúng ta chỉ cần cảnh diễn viên bắt đầu bước từ trong quán rượu ra, đi ngật ngưỡng thì người xem hiểu rồi. Tôi dạy các sinh viên trong trường cũng vậy, ví dụ khi quay thanh niên nghiện ma túy thì không nhất thiết phải quay từ đầu đến cuối hình ảnh diễn viên đó sử dụng ma túy. Bởi đó như lưỡi dao, có thể là “vẽ đường cho hươu chạy” khiến bọn trẻ con biết cách sử dụng là không nên…”.

“Thường thì ở đây có một số vấn đề khi cấm sử dụng hình ảnh rượu, bia trong phim trong khi các đơn vị sản xuất người ta cũng rất muốn quảng cáo, rồi quay cảnh tiếp khách thì trên bàn có chai rượu nọ bia kia. Cảnh đó nhiều khi cũng bị hội đồng kiểm duyệt cắt bỏ…”, đạo diễn Đặng Lưu Việt Bảo chia sẻ và nói thêm, tóm lại khi có luật thì cũng phải theo luật thôi. Chẳng hạn luật cấm thuốc lá trong phim cũng vậy, không nhất thiết phải buồn bã là hút thuốc, mà phải tìm cách khác để xử lý cái buồn hay nỗi đau đó. Chính những điều này buộc đạo diễn phải sáng tạo hơn để tìm ra cách có thể thay tất cả những thứ đó mà vẫn bật ra được tình huống, ý đồ muốn nói. “Tôi nghĩ qua việc này diễn viên và đạo diễn phải nghiên cứu thật kỹ những tình huống đó, chắt lọc để mang lại hiệu quả tốt nhất mà không bị lộ liễu, quá đà như trước”, đạo diễn Đặng Lưu Việt Bảo nhấn mạnh.

Theo một số nghệ sĩ, trong Nghị định mới, điều cần thiết là sự linh hoạt và thấu hiểu của hội đồng duyệt với từng trường hợp phim cụ thể. Bên cạnh đó, Nghị định cũng sẽ tạo thêm áp lực cho hội đồng duyệt, bởi họ sẽ phải song song, vừa xem nội dung, vừa phải cân nhắc cảnh uống rượu, bia nào là phải cắt hoặc được giữ… 

 THÙY TRANG

Print

Hãy Đăng nhập hoặc Đăng ký đăng nhận xét.

Danh mục bài viết

«Tháng Ba 2024»
T2T3T4T5T6T7CN
26
27
28
29
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
293031
1234567

© BÁO VĂN HÓA ĐIỆN TỬ
Cơ quan chủ quản: Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch
Giấy phép Báo điện tử số: 422/GP-BTTTT cấp ngày 19.8.2016
Bản quyền thuộc về Báo Văn hóa. Mọi hành động sử dụng nội dung đăng tải trên Báo điện tử Văn hóa tại địa chỉ www.baovanhoa.vn phải có sự đồng ý bằng văn bản của Báo điện tử Văn hóa.
Liện hệ quảng cáo: 024.22415051

Tổng Biên tập:NGUYỄN ANH VŨ

Phó tổng Biên tập: PHAN THANH NAM

Phó tổng Biên tập: NGUYỄN VĂN MƯỜI

Tòa soạn: Số 33 ngõ 294/2 Kim Mã, phường Kim Mã, quận Ba Đình, TP Hà Nội
Điện thoại: 024.38220036 - FAX: 024.38229302
Email: baovanhoa@fpt.vn

Close 2024 Bản quyền thuộc về Báo Văn hóa
Back To Top