Menu
  1. Chính trị
  2. Văn hóa
  3. Nghệ thuật
  4. Giải trí
  5. Du lịch
  6. Thể thao
  7. Gia đình
  8. Kinh tế
  9. Ẩm thực
  10. Đời sống
  11. Nhịp sống số
  12. Pháp luật
  13. Thế giới

28 Tháng Ba 2024

Đời sống âm nhạc đương đại​​​​​​​: Hiếm tác phẩm lay động lòng người

Thứ Tư 12/08/2020 | 10:52 GMT+7

VHO- “Có một thực tế, hiện nay nhiều người viết nhạc nhưng... không biết nhạc. Đây là hiện tượng có thật, bởi các tác giả trẻ đa phần chạy theo xu hướng. Sáng tác của họ căn cứ vào lượng yêu thích, lượt view, lượng người hâm mộ và rộng hơn là theo thị trường”, PGS.TS Đỗ Hồng Quân, Chủ tịch Hội Nhạc sĩ Việt Nam bày tỏ.

Âm nhạc hàn lâm đang nỗ lực tiếp cận công chúng Ảnh: ĐỨC ANH

 Âm nhạc trở thành hàng hóa trong guồng quay showbiz

Bức tranh phong phú, đa dạng của âm nhạc Việt Nam hôm nay cho thấy đã có những bước phát triển nhanh chóng, tích cực, gắn liền với dòng chảy của lịch sử dân tộc và đời sống xã hội. Từ âm nhạc truyền thống với những nét riêng độc đáo, đặc sắc, đến việc hội nhập và tiếp thu tinh hoa văn hóa thế giới với nhiều phong cách, thể loại đa dạng, từng bước xây dựng nền âm nhạc Việt Nam hiện đại mang tính chuyên nghiệp, đại chúng, đồng thời vẫn giữ được những nét đặc trưng của văn hóa truyền thống.

Đặc biệt, trong lĩnh vực sáng tác, cũng là thế mạnh của Âm nhạc Việt Nam, chủ yếu là phát triển thể loại Ca khúc. Bên cạnh các nhạc sĩ lão thành thế hệ chống Pháp, lớp nhạc sĩ xuất hiện trong thời kỳ chống Mỹ và đến những năm đầu của thập niên 90 của thế kỷ XX đã khẳng định được vị trí của mình. Tiếp theo các thế hệ đàn anh, một lực lượng sáng tác trẻ đã xuất hiện và trở thành nhân tố mới góp phần vào diện mạo đời sống ca nhạc, chiếm được cảm tình của công chúng và có tác dụng tích cực với xã hội. Hằng năm, các nhạc sĩ đã sáng tác hàng trăm tác phẩm, thể loại phong phú từ đơn ca, song ca, tốp ca tới hợp xướng... với chủ đề đa dạng, phản ánh mọi mặt của đời sống; ngôn ngữ âm nhạc từng bước có sự tìm tòi, phối khí dàn dựng chất lượng được nâng cao.

Nhưng song song với sự phát triển đó, vẫn còn nhiều hạn chế, bất cập trong hoạt động âm nhạc hiện nay, như: Thiếu vắng những tác phẩm khai phá chiều sâu nhân văn của đất nước, con người Việt Nam; tính chuyên nghiệp trong sáng tác chưa cao; chưa định hình rõ nét được xu hướng, dòng nhạc chủ lưu trong thời kỳ hội nhập... Những năm gần đây, một số nhạc sĩ trẻ chỉ chú ý viết các ca khúc thị trường dòng nhạc pop, không biết đến âm nhạc chính thống, kinh điển bác học và dòng âm nhạc truyền thống. Trong nền kinh tế thị trường, âm nhạc trở thành hàng hóa nên mọi hoạt động của guồng quay showbiz đã bao trùm lên đời sống âm nhạc và vô hình trung biến lĩnh vực này thành những sản phẩm giải trí đơn thuần, coi nhẹ tính giáo dục cũng như tính thẩm mỹ. Tình trạng bát nháo trong thị trường âm nhạc tác động đến các chủ thể sáng tạo từ nhạc sĩ, ca sĩ, đạo diễn, nhà sản xuất, dẫn đến tình trạng buông lỏng chất lượng và nghiệp dư hóa.

PGS.TS Đỗ Hồng Quân cho rằng, đây là lĩnh vực phức tạp, cần có sự đánh giá tỉnh táo và công minh trước những hiện tượng lệch chuẩn, lai căng của một số bài hát mang tính thị hiếu tầm thường, chạy theo đám đông; ca từ dễ dãi, thậm chí thô tục, phản cảm. Bản thân nó là một hiện tượng xã hội khách quan, một trào lưu có tính chất thời sự, dẫn đến khuynh hướng coi nhẹ nội dung chủ đề, chỉ chuộng hình thức bên ngoài. “Các tác giả trẻ hiện nay đã phần nào chạy theo xu hướng. Sáng tác của họ chủ yếu căn cứ vào lượng yêu thích, lượng view, lượng “fan” hâm mộ và rộng hơn là theo cơ chế thị trường. Vấn đề này hiện nay không chỉ có trong các ngành kinh tế và còn “lấn sân” sang cả các hoạt động nghệ thuật và âm nhạc cũng không phải là ngoại lệ. Trong cơ chế thị trường thì âm nhạc trở thành hàng hóa mà đã là hàng hóa thì phải theo quy luật của thị trường. Đây là một hiện tượng mình phải công nhận là có thật và nó đang hoạt động. Nhưng làm thế nào để mà định hướng lại, khắc phục những thứ đó thì phải là cả một chiến lược lâu dài. Chúng ta không thể ngăn cấm mà cần đi sâu vào giới trẻ để hiểu và định hướng cho họ trong việc sáng tác và biểu diễn”, PGS. TS Đỗ Hồng Quân bày tỏ.

Cần thiết phải tìm ra được những nhân tố mới

Không thể phủ nhận, nền âm nhạc Việt Nam sau các thế hệ “cây đa cây đề” như Nguyễn Văn Thương, Đàm Linh, Nguyễn Đình Tấn, Trần Tiến, Nguyễn Cường, Phó Đức Phương, Dương Thụ… đã thấy xuất hiện những nhân tố mới, là các tác giả trẻ với những sáng tác mang âm hưởng đương đại, mới mẻ, giàu cảm xúc như: Đỗ Bảo, Giáng Son, Lưu Thiên Hương, Hồ Hoài Anh, Sa Huỳnh… Tuy nhiên, trong hàng trăm, hàng nghìn ca khúc mới, kể cả lĩnh vực âm nhạc kinh điển như hợp xướng, giao hưởng, nhạc kịch, vũ kịch…, vẫn chưa có những tác phẩm đỉnh cao, có sức lan tỏa, vang vọng lâu dài như tác phẩm thời kỳ trước.

PGS.TS Đỗ Hồng Quân cũng phải thừa nhận, thời gian qua, Hội Nhạc sĩ Việt Nam đã tổ chức khá nhiều cuộc thi và chương trình nhằm tìm kiếm tài năng âm nhạc, nhưng rất hiếm tác phẩm lay động lòng người. Đây cũng là tình trạng chung của cả đội ngũ sáng tạo văn nghệ chứ không riêng âm nhạc. Quan trọng nhất hiện nay là phải tìm ra được những nhân tố mới để kịp thời khuyến khích và phát triển. Để có được một tác phẩm hay khích lệ được tinh thần của nhân dân đòi hỏi rất nhiều ở chính tài năng của người sáng tác, cũng như thời điểm và không khí xã hội. Giống như sau chiến thắng Điện Biên Phủ, đến Tổng tiến công và nổi dậy mùa xuân 1975, có hào khí dân tộc, có sự đồng thuận của nhân dân cùng với tài năng và niềm đam mê của nhạc sĩ thì mới tạo nên được những tác phẩm lớn, đi cùng năm tháng. Để có lực lượng sáng tác trẻ đáp ứng yêu cầu thời kỳ tới, cần đặc biệt chú trọng tới khâu đào tạo, không chỉ đào tạo tại các nhạc viện, mà còn từ thực tiễn cuộc sống.

Đồng thời, để khắc phục thực trạng trên, theo PGS.TS Đỗ Hồng Quân, cơ quan quản lý nhà nước cần có những biện pháp chặt chẽ trong khâu quản lý âm nhạc, từ sáng tác, biểu diễn, đến quảng bá, phát hành… Bên cạnh đó, khuyến khích đầu tư mạnh vào sáng tác và phổ biến tác phẩm âm nhạc có giá trị nghệ thuật, đặc biệt là lĩnh vực khí nhạc, trên các phương tiện truyền thông đại chúng và sân khấu ca nhạc. Chú trọng đầu tư cho các nhạc sĩ sáng tác những tác phẩm có quy mô lớn như giao hưởng, hợp xướng, opera, ballet, concerto, oratorio... cũng như những tác phẩm hòa tấu và độc tấu cho nhạc cụ dân tộc. Cần đặc biệt chú trọng đến sáng tác cho thiếu nhi và có những chương trình hướng dẫn phổ cập âm nhạc đến đông đảo quần chúng dưới mọi hình thức, đặc biệt là chương trình giảng dạy âm nhạc tại các trường phổ thông.

 MINH HÀ

Print

Danh mục tin bài

«Tháng Ba 2024»
T2T3T4T5T6T7CN
26
27
28
29
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
293031
1234567

© BÁO VĂN HÓA ĐIỆN TỬ
Cơ quan chủ quản: Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch
Giấy phép Báo điện tử số: 422/GP-BTTTT cấp ngày 19.8.2016
Bản quyền thuộc về Báo Văn hóa. Mọi hành động sử dụng nội dung đăng tải trên Báo điện tử Văn hóa tại địa chỉ www.baovanhoa.vn phải có sự đồng ý bằng văn bản của Báo điện tử Văn hóa.
Liên hệ quảng cáo: 024.8220036

Tổng Biên tập: NGUYỄN ANH VŨ

Phó tổng Biên tập: PHAN THANH NAM

Phó tổng Biên tập: NGUYỄN VĂN MƯỜI

Tòa soạn: 124 Nguyễn Du, Quận Hai Bà Trưng, Hà Nội

Điện thoại: 024.38220036 - FAX: 024.38229302

Email: baovanhoa@fpt.vn

Close 2024 Bản quyền thuộc về Báo Văn hóa
Back To Top